حتما تا کنون درباره نمایشگرهای OLED - Organic Light-Emitting Diodes چیزهای زیادی شنیده‌اید. تکنولوژی OLED مهمترین پیشرفت در صنعت تلویزیون طی چند دهه اخیر محسوب می‌شود. اما OLED چیست و چه تفاوتی با دیگر LCD یا LED ها دارد؟
تلویزیون های OLED چیستند؟
برای ایجاد یک تصویر در تلویزیون تنها نیاز به نورهای قرمز، سبز و آبی دارید. OLEDها در واقع با عبور جریان الکتریسیته از موادی که این رنگ‌ها را تولید می کنند، کار می کنند. هیچ تکنولوژی تلویزیون دیگری این طور مستقیم نور را به وجود نمی آورد. LCD از فیلتر رنگ و مایع کریستالی بر روی نور پس زمینه بهره می‌برد و پلاسما نیز از نور ماوراء بنفش تولید شده توسط بسته‌های گازی که فسفرهای رنگی قرمز، آبی و سبز را تحریک می‌کنند، بهره می‌برد. مهمترین برتری OLEDها آن است که هر پیکسل بصورت مستقیم نور ساتع می‌کند؛ این در حالی است که در پنل‌های LCD نور پس‌زمینه‌ی توسط لامپ‌های LED یا فلورستنت تامین می‌شود.
چرا OLED TV ها گام بزرگی محسوب می‌شوند؟
مواردی که گفته شد به چه معناست؟ تلویزیون‌های OLED نازک‌تر، سبک‌تر و مناسب‌تر بوده و عملکردی بهتر نسبت به تکنولوژی‌های دیگر تلویزیون‌ها دارند. هر پیکسل با خاموش شدن می‌تواند مشکی مطلق را به وجود آورد که این یکی از خصوصیات منحصر به فرد OLED است که موجب ایجاد وضوح تصویر استثنایی می‌شود. دلیل این موضوع نیز آن است که هر پیکسل بصورت مستقل هدایت می‌شود و به راحتی می‌تواند خاموش شود؛ اما در LCD ها نور تک تک پیکسل‌ها قابل کنترل نیست و در واقع حوزه‌ای شامل چند پیکسل کنترل می‌شوند.
در فناوری OLED به دلیل اینکه نیازی به نور پس زمینه نیست، ضخامت پنل به شدت کاهش می‌یابد و شاهد تلویزیون‌های ۴ تا ۷ میلی‌متری مبتنی بر این فناوری هستیم که بسیار هم سبک هستند.
با این تفاسیر به هیجان نیامدن از تکنولوژی OLED کار سختی است؛ چرا که تمام ویژگی‌های یک تلویزیون رویایی از جمله وضوح شگفت‌انگیز، نازکی باور نکردنی و مصرف اندک انرژی را دارد.
گیمرها و علاقمندان فیلم‌های سینمایی عاشق OLED می‌شوند. این نمایشگرها زمان پاسخ‌دهی به مراتب سریع‌تری در مقایسه با LCDها دارند. در بعضی از شرایط OLED ها می‌توانند تا ۱۰۰۰ برابر سریع‌تر از LED LCD های رایج بازار باشند و از این بابت تماشای تصاویر فیلم‌های اکشن، مسابقات ورزشی یا بازی‌های ویدیویی در OLEDها بسیار جذاب است. زمان پاسخ‌دهی بسیار سریع باعث می‌شود تا مواردی مانند تیره و مات شدن صحنه در تصاویر سریع در OLED وجود ندارد.
OLED ها به دلیل کنترل بسیار خوبی که بر روی هر پیکسل دارند، کنتراست خارق‌العاده‌ای را ارائه می‌کنند. تعمیر تلویزیون در تبریز مشکی در این نمایشگرها فوق‌العاده عمیق و سفید نیز در سطح قابل قبولی است.
LED یا OLED؟
همانطور که قبلا گفتیم تلویزیون های LED موجود در بازار در واقع LED نیستند. آنها همان LCD هستند که برای نور پس‌زمینه یا Backlight از LED استفاده می‌کنند. به همین دلیل نام کامل این نوع از نمایشگرها LED LCD است که به اختصار به آنها LED گفته می‌شود. این نوع تلویزیون‌ها مصرف انرژی کمتری نسبت به LCD و پلاسما دارند؛ اما باز هم قابل مقایسه با OLED نیستند. در OLED از موادی استفاده می‌شود که از کربن ارگانیک ساخته شده‌اند. این مواد با عبور جریان نور تولید می‌کنند. اگر بخواهیم به شکل ساده‌تری توضیح دهیم، LEDها همچون لامپ‌های کوچک کنار هم قرار می‌گیرند؛ در حالی که OLED ها سطوحی هستند که نور ساتع می کنند.
تنها LED TV واقعی که تا به امروز عرضه شده، مدل نمونه Crystal LED سونی است که در CES دو سال پیش اولین بار معرفی شد. در این فناوری خود LED ها تصویر را شکل می‌دهند و در واقع تنها نقش نور پس‌زمینه را ندارند. از این بابت این فناوری شباهت زیادی به OLEDها دارد. اگر این مدل نمونه از مرحله آزمایش عبور کرده و به تولید انبوه برسد در مورد آن زیاد خواهیم شنید.
RGB OLED یا White OLED؟
تکنولوژی کنونی OLED موجود در بازار به دو دسته تقسیم می‌شود: RGB OLED و White OLED؛ در نوع اول همچون دیگر تلویزیون‌ها، هر پیکسل دارای ساب پیکسل‌های سبز، قرمز و آبی است.
اما White OLED کمی پیچیده‌تر است و عناصر رنگ‌های قرمز و سبز و آبی با هم ترکیب شده‌اند. وقتی جریان از آنها عبور می‌کند، این عناصر نور سفید تولید می‌کنند. این نور سفید از یک فیلتر رنگی عبور می‌کنند تا عناصر پیکسل قرمز، سبز و آبی تولید شوند.
تصویر بالا یک پیکسل را نشان می‌دهد. امروزه حداقل دو میلیون پیکسل در تلویزیون‌ها وجود دارد (1920x1080) در طراحی تلویزیون‌های ال جی ساب-پیکسل‌های بیشتری نیز وجود دارد که منجر به روشنایی بیشتر و مصرف کمتر می‌شود. روشنایی بیشتر مهم ترین عامل در داشتن تصویر بهتر زیر نور آفتاب است.
تکنولوژی White OLED در نگاه اول کمی عجیب به نظر می‌رسد. چرا باید وقتی سه رنگ داریم با ترکیبشان نور سفید بسازیم و دوباره با عبور آن از فیلتر رنگ خاصی ایجاد کنیم؟ مساله این است که این تکنولوژی چند مزیت دارد. نور سفید تولید شده در این روش پایدارتر بوده و تغییر رنگ در آن کمتر محتمل است. از سویی بنا به آن چه از مسئولین ال‌جی بیان شده این روش هزینه‌ی تولید کمتری نیز دارد. همچنین در WOLED تولید نمایشگرهایی با سایزهای مختلف ساده‌تر است.
AMOLED یا OLED؟
بسیاری از گوشی‌های هوشمند و برخی از دستگاه‌های دیگرِ همراهِ کوچک معمولا از اصطلاح AMOLED به جای OLED استفاده می‌کنند. "AM" مخفف "Active Matrix" است که منظور از آن روش آدرس‌دهی صفحه‌نمایش آنها است. این فقط یکی از روش‌های بکارگیری نمایشگرهای OLED است که مزیت آن اجرای بهتر تصویر متحرک مثل ویدئو است و هر پیکسل امکان آدرس‌دهی مستقل را دارد.
اگر به خاطرات گذشته‌تان رجوع کنید حتما زمانی که LCD ها به دو دسته TFT و Active-Matrix تقسیم‌بندی می‌شدند را به خاطر می آورید. البته شاید به خاطر آوردنش سخت باشد؛ چرا که تقریبا تمام LCDهایی که شما هم اکنون با آنها برخورد دارید (اعم از نمایشگر گوشی‌ها، تبلت‌ها و تلویزیون‌ها و ...) از نوع active matrix هستند. همان ایده در مورد OLED ها نیز امروز به کار گرفته می شود.
کدام شرکت‌ها تلویزیون OLED تولید می‌کنند؟
در سال ۲۰۱۲ شرکت‌های ال‌جی و سامسونگ تلویزیون‌های OLED خود را معرفی کردند؛ اما تنها شرکتی که تولید انبوه پنل‌های OLED در سایز بزرگ را شروع کرده ال‌جی است. سامسونگ با وجود اینکه یکی از تولیدکنندگان مطرح OLEDها است، اما تولید این نمایشگرها را تنها در سایز تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها دنبال می‌کند و از سال گذشته نیز مشخص کرد که تمرکز خود را بر روی SUHDها گذاشته که خود به نوعی LCD هستند.
آیا نمایشگرهای OLED قادر به پخش تصاویر سه بعدی هستند؟
بله؛ هر دو نوع فناوری سه بعدی شامل اکتیو و پسیو در تلویزیون‌های OLED قابل پیاده‌سازی هستند. ال‌جی در تلویزیون‌های خود از فناوری سه بعدی پسیو بهره می‌برد.
منبع: CNET
